NKWD w Legnicy

ul. Gwarna, nieistniejący budynek (rozebrany w 1993) przy Sądzie Okręgowym (ul. Złotoryjska) w Legnicy. W czasie wojny siedziba niemieckiego Sądu Wojewódzkiego, po wojnie budynek przejęty przez Rosjan, którzy opuścili go dopiero na początku 1993. Na budynku był umieszczony szyld Komendantura Garnizonu miasta Legnicy. Obecnie w tym miejscu znajduje się stacja benzynowa.

„W więzieniu początkowo gromadzono dezerterów, a raczej więźniów sowieckich, uwalnianych przez Niemców, którzy z automatu otrzymywali karę 10 lat zesłania na Syberię. Funkcjonowało ono w tej formie długo. Później do więzionych dołączyli również polscy akowscy. Osobiście generał Wiktor Dubynin powiedział mi, że ostatni Polak wywieziony z tego więzienia na Syberię został w 1981 r.” – twierdzi w swojej relacji Jan Stanisław Smalewski.

27 lipca 1948 – 6 maja 1949

„(...)Naczelnikiem więzienia jest major Fitisow – wyjaśnił. – A jego zastępcą, osobisty – awansowany do stopnia oficerskiego – ordynans Rokossowskiego. Jest jeszcze generał Żeleźniaków. To naczelnik wywiadu. A naczelnikiem kontrwywiadu – dodał po chwili – jest generał Rosiński.”

Aresztowany Antoni Rymsza „Maks”, dowódca 3-go szwadronu V Brygady AK na Wileńszczyźnie, oskarżony o działanie na „szkodę radzieckiej ojczyzny”, skazany na karę śmierci zamienioną na 25 lat zsyłki do łagru w Kołymie.