Dawna siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Kościerzynie - Kościerzyna - Śladami zbrodni

Dawna siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Kościerzynie - Kościerzyna - Śladami zbrodni

Kościerzyna

Dawna siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Kościerzynie

Powstał w marcu 1945 r. dokładnej daty nie można ustalić, podobnie jak nie można ustalić dokładnej daty- kiedy zajęto budynek przy ul. Kartuskiej 2 na potrzeby PUBP Kościerzyna.  Pierwszym udokumentowanym szefem kościerskiego aparatu bezpieczeństwa publicznego był ppor. Ryszard Baranowski, który funkcję tę pełnił już od kwietnia 1945 r. przez okres około 2 tygodni tj do 11 maja 1945 r. Urząd przeżywał dość dużą rotację kadry kierowniczej, gdyż w ciągu 10 lat tj. do połowy 1944 r. PUBP Kościerzyna miał 13 szefów. Wg stanu na dzień dzisiejszy (dokumentacja techniczno-architektoniczna budynku zaginęła) w piwnicach znajduje się 8 cel oraz niewielkie pomieszczenie odbiegające swą budową od pozostałych, które mogło służyć jako karcer. Drzwi do cel są charakterystyczne dla innych obiektów tego typu (judasze, zachowane numery, obicie blachą wewnątrz) ale jednocześnie nietypowe  (niskie i bardzo szerokie).

Na ścianach piwnic (dziś w rękach prywatnych) zachowały się wydrapki wykonane przez przebywające w nich osoby. Z relacji Reginy Mrozewskiej, której mąż-Józef przebywał w piwnicach PUBP Kościerzyna wraz z bratem Janem (obaj nie żyją) wynikało, że zostali aresztowani pod zarzutem kontaktów z organizacją podziemną. Pod paznokcie wbijano im drzazgi oraz bito pałkami po piętach. Przesłuchiwania prowadzono metodą konwejera, a mdlejących cucono zimną wodą. Mąż opowiadał jej, że po przewiezieniu go do więzienia w Gdańsku w porównaniu z kościerskim aresztem była „Ameryka”. Wg niepotwierdzonych do końca informacji pomiędzy 1953 a 1956 r. rozpoczęto  przenoszenie obiektu do nowego gmachu, w którym dziś znajduje się Komenda Powiatowa Policji w Kościerzynie.

Budynek został przekazany na cele mieszkalne i pokoje na piętrach oraz klatki schodowe zostały przebudowane przez właścicieli.

 Materiały uzyskano dzięki st. asp. Adamowi Bork z KRP Kościerzyna. Zdjęcia: Joanna Bork.